ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος (5 Μαΐου 1919 - Αθήνα, 27 Ιουνίου 1999) ήταν επίορκος αξιωματικός, πραξικοπηματίας και πρωτεργάτης της κατάλυσης της ελληνικής δημοκρατίας την περίοδο 1967-1974 καθιστώντας τον εαυτό του ηγέτη της τότε στρατιωτικής κυβέρνησης, γνωστής ως Χούντα των Συνταγματαρχών. Διοίκησε δικτατορικά από διάφορες θέσεις, ως υπουργός, πρωθυπουργός, αντιβασιλέας και πρόεδρος δημοκρατίας. Μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, οδηγήθηκε σε δίκη και καταδικάστηκε σε θάνατο, ποινή που μετατράπηκε με απόφαση της κυβέρνησης σε ισόβια δεσμά.

Βιογραφία

Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος γεννήθηκε στο Ελαιοχώρι Αχαΐας, με πατέρα το δάσκαλο του χωριού Χρήστο Παπαδόπουλο και μητέρα την Χρυσούλα. Ήταν ο μεγαλύτερος από τα άλλα δύο αδέλφια της οικογένειας, τον Κωνσταντίνο και τον Χαράλαμπο. Τελειώνοντας το Λύκειο το 1937, εισήχθη στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων όπου παρακολούθησε τριετή εκπαίδευση μέχρι το 1940. Αποφοίτησε ως ανθυπολοχαγός πυροβολικού. Παντρεύτηκε το 1942 τη Νίκη Βασιλειάδη και απέκτησε δύο παιδιά μαζί της, τον Χρήστο και την Χρυσούλα. Το 1969 πήρε διαζύγιο το οποίο εκδόθηκε με κοινή υπαιτιότητα^[1] και εν συνεχεία παντρεύτηκε τη Δέσποινα Γάσπαρη (υπάλληλο του Υπουργείου Εθνικής Αμύνης),με την οποία απέκτησε μια κόρη, την Υπερμαχεία.^[2]

Άνοδος

Οι απόφοιτοι της Σχολής Ευελπίδων της τάξης του 1940 σύντομα θα εισέρχονταν στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Στις 28 Οκτωβρίου 1940 ο δικτάτορας της Ελλάδας, Ιωάννης Μεταξάς είπε το ιστορικό «OXI» στις ιταλικές δυνάμεις για την παράδοση της χώρας στον Μπενίτο Μουσολίνι. Συμμετείχε στον Ελληνοϊταλικό πόλεμο κατά τον οποίο τιμήθηκε με δύο πολεμικούς σταυρούς και με το χρυσό αριστείο ανδρείας^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Ο Γεώργιος Παπαδόπουλος, ως ουλαμαγός πυροβολικού, πολέμησε εναντίον των Ιταλών αλλά και εναντίον της γερμανικής εισβολής στις 6 Απριλίου 1941. Με την έναρξη της κατοχής, τον Απρίλιο του 1941 εγγράφεται στην σχολή πολιτικών μηχανικών του Πολυτεχνείου. Παράλληλα, εντάσσεται αρχηγός στην οργάνωση Μίδας 614 του συνταγματάρχη Τσιγάντε, και μετά την διάλυσή της στην <<Οργάνωση Χ>> του Γεωργίου Γρίβα. Το 1944, με τη βοήθεια των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών, διέφυγε στην Μέση Ανατολή όπου και του απονεμήθηκε ο βαθμός του υπολοχαγού. Το 1945 επανήλθε στην Ελλάδα. Έλαβε επίσης μέρος στον Εμφύλιο (1946-1949) και τιμήθηκε με χρυσό αριστείο ανδρείας, μετάλλιο εξαιρέτων πράξεων και πολεμικό σταυρό^{[εκκρεμεί παραπομπή]}. Κατά τη δεκαετία του '50 υπηρέτησε σε διάφορες μονάδες σε υψηλή θέση και μετεκπαιδεύτηκε στις ΗΠΑ.

Ο Γ. Παπαδόπουλος τοποθετήθηκε στην ΚΥΠ (1959-1964) και το 1961 ως συνταγματάρχης της ΚΥΠ, και αρχηγός από το 1961 της παράνομης οργανώσεως Ένα στον Στρατό, είχε συμμετάσχει στη διαμόρφωση του σχεδίου «Περικλής», που είχε ως στόχο την άσκηση συστηματικής βίας για τη μείωση της επιρροής της ΕΔΑ. Ο στόχος εξειδικευόταν ως εξής: "Ενδεικνυόμενα μέτρα, ώστε ο κομμουνισμός εις το εγγύς μέλλον να υποστή κάμψιν και το ποσοστόν του να κατέλθη εις επίπεδα κάτω του 20%". Η συμμετοχή του αποκαλύφθηκε στις 23 Φεβρουαρίου 1965 από τον τότε πρωθυπουργό Γ. Παπανδρέου. Οι αποκαλύψεις βασίστηκαν σε ανακριτικό πόρισμα του αντιστράτηγου Χ. Λουκάκη σύμφωνα με τις οποίες η διαμόρφωση του σχεδίου "Περικλής" (είχε συνταχθεί ήδη από το 1959 από την ΚΥΠ) ολοκληρώθηκε στις 12 Αυγούστου 1961, σε ειδική συνεδρίαση της δευτεροβάθμιας επιτροπής πληροφοριών και διαφωτίσεως του ΓΕΕΘΑ, υπό την προεδρία του Α/ΓΕΣ Β. Καρδαμάκη. Επίσης στις αρχές του Ιουνίου 1965 ο τότε συνταγματάρχης της 117ης Μοίρας Πυροβολικού Γ. Παπαδόπουλος διέπραξε το περίφημο "Σαμποτάζ του Έβρου". Έριξε ζάχαρη σε φορτηγά της μονάδας του και κατηγόρησε γι' αυτό κομμουνιστές φαντάρους. Αποκαλύφθηκε όμως ότι ήταν δική του προβοκάτσια και αντί να δικασθεί από στρατοδικείο τιμωρήθηκε μόνο με 15 μέρες φυλακή. Το 1966 διορίζεται από το ΓΕΣ, διευθυντής του 3ου Επιτελικού γραφείου του ΓΕΣ. Έκτοτε άρχισε την προπαρασκευή του πραξικοπήματος, μαζί με τους Παττακό, Μακαρέζο και άλλους 26 αξιωματικούς.

Δικτατορία, εξέλιξη και πτώση

Μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, αρχικά ανέλαβε το υπουργείο Προεδρίας και τον Δεκέμβριο του 1967 ορκίστηκε "πρωθυπουργός" και υπουργός Εθνικής Αμύνης. Για ένα διάστημα ανέλαβε και Υπουργός Παιδείας^[3] και Εξωτερικών. Το 1968 διέφυγε απόπειρα δολοφονίας του, από τον Αλέξανδρο Παναγούλη ο οποίος συνελήφθη και καταδικάστηκε δις εις θάνατον. Η ποινή δεν εκτελέστηκε και παρέμεινε επί πενταετία στην φυλακή. Στις 21 Μαρτίου 1972 παύθηκε με κυβερνητική απόφαση ο αντιβασιλιάς Γ. Ζωιτάκης και τον αντικατέστησε ο ίδιος. Τον Μάιο 1973 αποκαλύφθηκε η ύπαρξη εκτεταμένης συνωμοσίας στους κόλπους του Πολεμικού Ναυτικού και με την αφορμή αυτή καταργήθηκε η συνταγματική μοναρχία, που μέχρι τότε ίσχυε τυπικά, και την 1η Ιουνίου 1973 ανακηρύχθηκε ως νέο πολίτευμα η προεδρευομένη Δημοκρατία με προσωρινό πρόεδρο τον ίδιο. Ακολούθησε η διεξαγωγή νόθου κυρωτικού δημοψηφίσματος («ΝΑΙ» 78,4%, «ΟΧΙ» 21,6%)^[4], σύμφωνα με το οποίο ο Γ. Παπαδόπουλος εκλεγόταν πρόεδρος της νεοσύστατης Ελληνικής Δημοκρατίας και ο στρατηγός Οδυσσέας Αγγελής ως αντιπρόεδρος. Λίγο αργότερα, στις 8 Οκτωβρίου 1973, επέλεξε τον παλαιό πολιτικό αρχηγό Σπ. Μαρκεζίνη ως διάδοχό του στην πρωθυπουργία με την εντολή να οδηγήσει τη χώρα σε βουλευτικές εκλογές, αμνηστεύοντας όλους τους πολιτικούς κρατουμένους και δίνοντας ειδική χάρη στον Παναγούλη. Ακολούθησε η εξέγερση του Πολυτεχνείου στις 17 Νοεμβρίου 1973 και στη συνέχεια το Πραξικόπημα του Ταξιάρχου Δ. Ιωαννίδη στις 25 Νοεμβρίου 1973 κατά την οποία ο Παπαδόπουλος ετέθη σε κατ' οίκον περιορισμόν.

Συνέπεια των κυπριακών γεγονότων ήταν η παράδοση της διακυβέρνησης της χώρας σε πολιτικούς με το χρίσμα από τον τότε χουντικό "Πρόεδρο της Δημοκρατίας" Φαίδωνα Γκιζίκη του Κ. Καραμανλή, ως πρωθυπουργού κυβέρνησης εθνικής ενότητας. Κατά την μεταπολίτευση, αποφάσισε να συμμετάσχει με δικό του κόμμα, στις πρώτες βουλευτικές εκλογές, το 1974, αλλά η τότε πολιτική ηγεσία του το απαγόρευσε.
Στη συνέχεια, βάσει της Συντακτικής Πράξης της 3ης Σεπτεμβρίου του 1974, τόσο ο Γ. Παπαδόπουλος όσο και οι άλλοι "πρωτεργάτες" της Δικτατορίας χαρακτηρίστηκαν ως πρωταίτιοι πολιτικών αδικημάτων εξαιρουμένων του στρατηγού Φ. Γκιζίκη που παρέμενε ακόμα πρόεδρος της Δημοκρατίας, (παρέμεινε μέχρι 18 Δεκεμβρίου 1974), της υφιστάμενης προδοτικής στρατιωτικής ηγεσίας, του αρχιεπισκόπου Σεραφείμ καθώς και όλων των πολιτικών προσώπων των κυβερνήσεων Παπαδόπουλου και Ιωαννίδη. Έτσι ως παραβάτες του Ποινικού Κώδικα, οι φερόμενοι ως πρωτεργάτες, υπήχθησαν στην αρμοδιότητα του Πενταμελούς Εφετείου Αθηνών, ενώ περί τα τέλη Οκτωβρίου του ίδιου έτους οι παραπάνω εκτοπίστηκαν στην Κέα σ΄ ένα ξενοδοχείο στο μυχό του λιμένα, υπό τη φύλαξη μικρής ομάδας χωροφυλάκων συνεπικουρούμενης από ένα μικρό σκάφος του Λιμενικού Σώματος, περιορισμένων δυνατοτήτων με τριμελές πλήρωμα.
Ακολούθησαν πολιτικές διεργασίες και στις 15 Ιανουαρίου του 1975 εκδόθηκε το Δ΄ Ψήφισμα της Ε΄ Αναθεωρητικής Βουλής που όριζε τη διενέργεια δίκης των "Απριλιανών" μετά από μήνυση του δικηγόρου Α. Λυκουρέζου που είχε καταθέσει πρώτος από τον προηγούμενο Σεπτέμβριο. Η Δίκη τελικά ξεκίνησε, χωρίς ιδιαίτερα αλεξίσφαιρα μέτρα ασφαλείας π.χ. γυάλινους κλωβούς κ.λπ., έξι μήνες μετά, στις 28 Ιουλίου, ημέρα Δευτέρα, στη δικαστική αίθουσα των γυναικείων φυλακών Κορυδαλλού όπου στο μεταξύ από τις 21 Ιανουαρίου (έξι ημέρες μετά το ψήφισμα), είχε γίνει η μεταγωγή των Απριλιανών από την Κέα και διήρκεσε ακριβώς ένα μήνα, μέχρι 29 Αυγούστου. Τελικά η θανατική ποινή που του επιβλήθηκε μετατράπηκε σε ισόβια δεσμά, άνευ αιτήματος χάριτος, με απόφαση του Κωνσταντίνου Καραμανλή (στον οποίο αποδίδεται, σχετικά, η ιστορική φράση «... και όταν λέμε ισόβια, εννοούμε ισόβια»).

Στις 30 Ιανουαρίου 1984, ίδρυσε μέσα από τις φυλακές την ΕΠΕΝ. Το 1992, η κυβέρνηση του Μητσοτάκη αποφασίζει να αποφυλακίσει τον Παπαδόπουλο και τους άλλους πραξικοπηματίες, επίσης άνευ προηγουμένου σχετικού αιτήματος, αλλά βάζει βέτο ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής. Πέθανε στις 27 Ιουνίου 1999 μετά από καρκίνο στο ουροποιητικό σύστημα στο Λαϊκό Νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν, υπερασπιζόμενος το πραξικόπημα και την δικτατορία και αρνούμενος να κάνει χρήση των νομικών δυνατοτήτων (λόγοι υγείας, αίτηση χάριτος) για να αποφυλακιστεί, σε αντίθεση με άλλους συγκατηγορούμενούς του. Ο τάφος του βρίσκεται στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

Σχέδιο Παπαδόπουλου

Μετά την διαφυγή του Βασιλιά Κωνσταντίνου στην Ιταλία (Δεκέμβριος 1967), έθεσε σε εφαρμογή ένα φιλόδοξο πρόγραμμα "ανανέωσης της Eλλάδος". Σύμφωνα με το σχέδιο του, η χώρα έπρεπε να εξαγνισθεί από την παρακμιακή επιρροή της Δύσης, την οποία θεωρούσε υπεύθυνη για την εξάπλωση της αναρχίας στην ελληνική κοινωνία και απειλή για τον «Eλληνοχριστιανικό πολιτισμό». Επίσης οι κοινωνικές τάξεις θα καταργούνταν και η γενική σύγκλιση ως προς τα ζωτικά ζητήματα θα γινόταν εφικτή, χάρις την συστηματική κατάρτιση σε "εθνωφελείς τομείς". Απαιτούσε την «αναδιαπαιδαγώγησιν» των Ελλήνων, ώστε να καταστούν «κοινωνικά άτομα» ως απαραίτητη προϋπόθεση για μια «Νέα Δημοκρατία», που θα αντικαθιστούσε την παραδοσιακή κοινοβουλευτική δημοκρατία, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και σ’ ολόκληρο τον κόσμο.