ΕΝΤΟΥΑΡΝΤ ΚΕΛΛΥ Η ΚΕΛΛΕΥ

Ο Έντουαρντ Κέλλυ ή Κέλλεϋ, γνωστός και σαν Έντουαρντ Τάλμποτ (αγγλ. Edward Kelley, 1 Αυγούστου 1555-1597) ήταν αυτοαποκαλούμενος αλχημιστής και μέντιουμ που συνεργάστηκε με τον λόγιο Τζων Ντη στις μεταφυσικές του έρευνες. Εκτός από την "ικανότητά" του να καλεί πνεύματα ή αγγέλους με μια κρυστάλλινη σφαίρα, που ο Ντη τόσο εκτιμούσε, ο Κέλλυ ισχυριζόταν επίσης ότι κατείχε το μυστικό της μετατροπής μετάλλων σε χρυσό.

Ο Κέλλυ αποτέλεσε το αντικείμενο θρύλων και διαδόσεων λίγο μετά το θάνατό του. Η εντυπωσιακή βιογραφία του και η σχετικά κακή γνώμη που είχαν γι' αυτόν οι αγγλόφωνοι ιστορικοί (κυρίως λόγω της σχέσης του με τον Ντη) τον έχουν κάνει πρότυπο της εικόνας του τσαρλατάνου-αλχημιστή.


Βιογραφία
Γέννηση και νεότητα

Από ένα ωροσκόπιο που έφτιαξε ο Ντη προκύπτει ότι ο Κέλλυ γεννήθηκε στο Γουόρτσεστερ την 1η Αυγούστου 1555. Για τη νεότητά του δεν είναι γνωστά πολλά πράγματα, αλλά οι περισσότερες αναφορές δείχνουν ότι εργάστηκε καταρχήν σαν βοηθός αποθηκάριου. Πιθανά σπούδασε στην Οξφόρδη με το όνομα Τάλμποτ. Είτε σπούδασε σε πανεπιστήμιο είτε όχι, ο Κέλλυ είναι σίγουρο ότι είχε λάβει εκπαίδευση και γνώριζε Λατινικά και ίσως και λίγα Ελληνικά. Σύμφωνα με πολλές αναφορές, φυλακίστηκε στο Λάνκαστερ για πλαστογραφία ή παραχάραξη χρημάτων.

Με τον Ντη στην Αγγλία

Ο Κέλλυ πλησίασε τον Τζων Ντη το 1582, αρχικά με το όνομα Έντουαρντ Τάλμποτ. Ο Ντη ήδη είχε κάνει αρκετές προσπάθειες να επικοινωνήσει με αγγέλους, με τη βοήθεια ενός διάμεσου, χωρίς βέβαια επιτυχία. Ο Κέλλυ ισχυρίστηκε ότι μπορούσε να επικοινωνήσει με το υπερπέραν, και εντυπωσίασε τον Ντη ήδη από την πρώτη δοκιμή. Ο Κέλλυ έτσι έγινε το μόνιμο διάμεσο του Ντη. Οι δυο τους αφιέρωσαν πολύ χρόνο και ενέργεια σε αυτές τις "πνευματικές συνεδρίες". Από το 1582 έως το 1589, η ζωή του Κέλλυ δέθηκε στενά με αυτή του Ντη.

Περίπου ένα χρόνο μετά τη γνωριμία τους, ο Κέλλυ εμφάνισε ένα αλχημιστικό βιβλίο (Το Βιβλίο του Ντάνσταν) και μια κόκκινη σκόνη στην οποία, όπως έλεγε ο Κέλλυ, τον οδήγησε -μαζί με κάποιον Τζον Μπλόκλεϋ- ένα "πνευματικό πλάσμα" στο λόφο Νόρθουϊτς. (Υπάρχει και η εκδοχή του Ελίας Άσμολ, πως ο Κέλλυ βρήκε το βιβλίο και τη σκόνη στα ερείπεια του Αββαείου του Γκλάστονμπερι, δεν συμφωνεί όμως με αυτά που γράφονται στο ημερολόγιο του Ντη). Μ' αυτή τη σκόνη (το μυστικό της οποίας υποτίθεται ότι κρυβόταν στο βιβλίο) ο Κέλλυ πίστευε ότι μπορούσε να παρασκευάσει ένα κόκκινο διάλυμα, το οποίο θα του επέτρεπε να μετατρέψει κοινά μέταλλα σε χρυσό. Αναφέρεται ότι έκανε μερικές επιδείξεις αυτής του της ικανότητας στα χρόνια που ακολούθησαν, μεταξύ άλλων και στη Βοημία (σήμερα μέρος της Τσεχίας), όπου αυτός και ο Ντη έζησαν για αρκετά χρόνια.

Με τον Ντη στην Ευρώπη

Το 1583 ο Ντη γνωρίστηκε με τον Πρίγκιπα Άλμπερτ Λάσκυ, έναν Πολωνό ευγενή που ενδιαφερόταν για την αλχημεία. Ο Ντη, μαζί με τον Κέλλυ και τις οικογένειές τους, ακολούθησε τον Λάσκυ στην Ευρώπη. Ο Ντη ήθελε να κερδίσει την εύνοια και τη χορηγία του αυτοκράτορα Ροδόλφου του Β΄ στην Πράγα και του βασιλιά Στέφαν της Πολωνίας· όμως, κατά τα φαινόμενα δεν κατάφερε να εντυπωσιάσει κάποιον απ' τους δυο. Έτσι, ο Ντη κι ο Κέλλεϋ έζησαν μια νομαδική ζωή στην Κεντρική Ευρώπη. Συνέχισαν τις πνευματιστικές τους συνεδρίες με τους αγγέλους, αν και ο Κέλλυ ενδιαφερόταν περισσότερο για την αλχημεία.

Το 1586 ο Κέλλυ και ο Ντη εξασφάλισαν την υποστήριξη του πλούσιου Βοημού κόμη Βίλεμ Ρόζμπερκ (Vilem Rožmberk). Εγκαταστάθηκαν στην πόλη του Τρέμπον και συνέχισαν τις έρευνές τους. Το 1587, ο Κέλλυ αποκάλυψε στον Ντη ότι οι άγγελοι διέταξαν να μοιραστούν ό,τι είχαν και δεν είχαν-ακόμα και τις γυναίκες τους. Εκτιμάται πως με αυτό τον τρόπο ο Κέλλυ θέλησε να βάλει τέλος στις χρονοβόρες και άκαρπες πνευματικές αναζητήσεις έτσι ώστε να μπορέσει να συγκεντρωθεί στην αλχημεία, που -χάρη στη χορηγία του Ρόζμπεργκ- είχε αρχίσει να τον κάνει πλούσιο. Ο Ντη, νιώθοντας μεγάλη ταραχή από αυτή την εντολή των αγγέλων, διέκοψε όλες τις πνευματιστικές συνεδρίες, αν και τελικά μοιράστηκε την (όμορφη) γυναίκα του. Δεν ξαναείδε τον Κέλλυ μετά το 1588, και γύρισε στην Αγγλία τον επόμενο χρόνο.

Απόγειο και πτώση

Το 1590, ο Κέλλυ είχε γίνει πια πλούσιος. Ο Ρόζμπεργκ του παραχωρούσε πολλά κομμάτια γης και μεγάλα χρηματικά ποσά. Έπεισε αρκετούς σημαντικούς ανθρώπους ότι μπορούσε να παράγει χρυσό. Ο Ροδόλφος έκανε τον Κέλλυ "Βαρώνο του Βασιλείου", όμως κάποια στιγμή κουράστηκε να περιμένει αποτελέσματα. Διέταξε τη σύλληψή του το Μάιο του 1591, και τη φυλάκισή του στο Κάστρο Κριβοκλάτ, έξω από την Πράγα. Ο Ροδόλφος κατά τα φαινόμενα ποτέ δεν αμφισβήτησε τις ικανότητες παραγωγής χρυσού του Κέλλυ, και έλπιζε ότι η φυλάκιση θα τον ανάγκαζε να συνεργαστεί. Μπορεί επίσης να φοβόταν ότι ο Κέλλυ θα γύριζε στην Αγγλία.

Γύρω στα 1594, ο Κέλλυ συμφώνησε να συνεργαστεί και να φτιάξει χρυσό για τον Αυτοκράτορα· αποφυλακίστηκε και του επιστράφηκαν τα προνόμιά του. Καθώς πάλι δεν παρουσίασε αποτελέσματα ξαναφυλακίστηκε, αυτή τη φορά στο Κάστρο Χνέβιν στο Μοστ. Ο Κέλλυ πέθανε 42 ετών στα 1597. Η παράδοση λέει πως πέθανε προσπαθώντας να αποδράσει: αφού κοίμισε τους φύλακές του, χρησιμοποίησε ένα σκοινί για να κατέβει από κάποιο πύργο. Καθώς όμως το σκοινί ήταν κοντό, έπεσε κι έσπασε το πόδι του, και πέθανε από τα τραύματά του.

Η Ενωχική γλώσσα

Οι "άγγελοι" του Κέλλυ μερικές φορές επικοινωνούσαν σε μια ειδική, "αγγελική" ή Ενωχική γλώσσα (κατά τον Ενώχ, που αναφέρεται ότι είχε επίσης συνομιλίες με αγγέλους). Ο Ντη και ο Κέλλυ ισχυρίζονταν ότι η γλώσσα αυτή τους δόθηκε απ' τους αγγέλους, όμως μερικοί σύγχρονοι κρυπτογράφοι ισχυρίζονται ότι αποτελεί επινόηση του Κέλλυ. Δεν είναι ξεκάθαρο το κατά πόσον ο Ντη ήταν θύμα ή συνένοχος σε αυτή την ιστορία. Λόγω αυτού του προηγούμενου, και ενός υποτιθέμενου συσχετισμού μεταξύ του χειρόγραφου Βόινιτς και του Ντη μέσω του Ρότζερ Μπέικον, ο Κέλλυ είναι ύποπτος για τη δημιουργία και αυτού του βιβλίου, προκειμένου να εξαπατήσει τον αυτοκράτορα Ροδόλφο.

Η αγγελική γλώσσα υπαγορευόταν από αγγέλους που ο Κέλλυ ισχυριζόταν ότι έβλεπε στην κρυστάλλινη σφαίρα του. Οι άγγελοι υποτίθεται ότι του έδειχναν γράμματα σε έναν περίπλοκο πίνακα, που έμοιαζε με σταυρόλεξο με όλα τα τετράγωνα γεμάτα. Το πρώτο τρίτο του κειμένου υπαγορευόταν κατ' αυτό τον τρόπο στην αγγελική γλώσσα αλλά ανάποδα, ενώ τα επόμενα δυο τρίτα κανονικά. Δεν υπάρχουν σημαντικά λάθη ή ασυμφωνίες στη χρήση των λέξεων ανάμεσα στο πρώτο και τα υπόλοιπα δυο τρίτα των κειμένων. Η αγγλική μετάφραση, σύμφωνα με τον Κέλλυ, εμφανιζόταν σε μικρές λωρίδες χαρτιού που έβγαιναν απ' τα στόματα των αγγέλων.

Η υπόθεση ότι ο Κέλλυ κατασκεύασε τη γλώσσα βασίζεται στο επιχείρημα ότη τα "αγγελικά" είναι απλώς μια λέξη-προς-λέξη αντικατάσταση των λέξεων του αγγλικού κειμένου. Τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, όμως, και υπάρχουν ισχυρές αποδείξεις για την ύπαρξη κάποιας άλλης γλωσσολογικής πηγής. Για παράδειγμα, η αγγελική λέξη "telocvovim" μεταφράζεται σαν "αυτός που έπεσε" αλλά στην πραγματικότητα είναι ένας γερμανοειδής συνδυασμός δυο άλλων αγγελικών λέξεων: "teloch" ("θάνατος") και "vovin" (δράκος). Έτσι "αυτός που έπεσε" μεταφράζεται στην κυριολεξία σαν "δράκος του θανάτου", φράσεις που και οι δυο αποτελούν σαφείς αναφορές στον Εωσφόρο. Πάντως, οι Ντη και Κέλλυ δεν φαίνεται να πρόσεξαν ή να σχολίασαν αυτές τις ομοιότητες.

Ένα άλλο επιχείρημα ενάντια στην υπόθεση της κατασκευής της γλώσσας από τον Κέλλυ βασίζεται στο γεγονός ότι οι αγγλικές μεταφράσεις έχουν πολύ διαφορετικό στυλ γραφής από τα έργα του Κέλλυ, κατέχοντας μια ποιότητα που φαίνεται πέρα απ' τις μικρές εκφραστικές ικανότητές του στο γραπτό λόγο. Έτσι υπάρχει η πιθανότητα ο Κέλλυ να αντέγραψε το υλικό του από κάποια άλλη πηγή. Πάντως, δεν έχει βρεθεί έως τώρα παρόμοιο υλικό.

Ο Ντη θεωρούσε την ύπαρξη της γλώσσας των αγγέλων εξαιρετικά σημαντική για τρεις λόγους. Πρώτον, πίστευε ότι τα "αγγελικά" τεκμηρίωναν μια περίπτωση γνήσιας γλωσσολαλιάς, ότι δηλαδή αποδείκνυαν οτι ο Κέλλυ μιλούσε πραγματικά με τους αγγέλους και δεν έβγαζε όσα έλεγε από τη φαντασία του. Δεύτερον, οι άγγελοι έλεγαν ότι αυτή η γλώσσα ήταν το αρχέτυπο των εβραϊκών και η γλώσσα στην οποία ο Θεός συνομιλούσε με τον Αδάμ, κι ήταν επομένως η πρώτη γλώσσα του ανθρώπου. Τρίτο, το υλικό που άντλησε στη γλώσσα αυτή περιείχε αποκαλύψεις που θα μπορούσαν να προέρχονται μόνο από μια τάξη εξαιρετικά ισχυρών όντων, τα οποία, όπως πίστευε, θα κατείχαν και πολλά άλλα μυστικά, και ειδικά το κλειδί για τη φιλοσοφική λίθο.